De coronamaatregelen, wie doet wat?

26 maart 2020

Tot 1 juni geen samenkomsten meer en winkels moeten een streng deurbeleid gaan voeren. Houdt u geen afstand? Dan kunt u, als het om drie personen of meer gaat, een boete krijgen. Wie mag al deze coronamaatregelen nu nemen?

Burgemeester heeft normaal de touwtjes in handen

De Gemeentewet bevat de bevoegdheden die de burgemeester heeft voor de openbare ordehandhaving. Zo ziet de burgemeester toe op openbare samenkomsten en voor het publiek toegankelijke ruimtes.

In sommige situaties kan een burgemeester een noodverordening afkondigen. Hiermee kan hij algemene regels stellen die iedereen na moet leven. Uiteraard kan dit alleen in uitzonderlijke situaties zoals bij rampen of ter voorkoming van deze rampen. Dit geldt ook nu met het coronavirus.

De veiligheidsregio’s nemen bevoegdheden over

De veiligheidsregio's zijn minder bekend dan de burgemeester. Een veiligheidsregio omvat meerdere gemeenten. De veiligheidsregio Flevoland bestaat bijvoorbeeld uit de gemeenten Almere, Dronten, Lelystad, Noordoostpolder, Urk en Zeewolde. De voorzitter is meestal de burgemeester van de grootste gemeente in de veiligheidsregio. In de veiligheidsregio Utrecht is dit bijvoorbeeld burgemeester van Utrecht; Jan van Zaanen.

Bij een ramp of crisis, of de vrees voor het ontstaan daarvan, zijn de voorzitters van de veiligheidsregio’s bevoegd om de openbare ordebevoegdheden van de burgemeester over te nemen. Daarnaast nemen de voorzitters bij de bestrijding van epidemieën, zoals Corona, ook de controle over het toepassen van een gedeelte van de Wet op de Publieke Gezondheid over. Denkt u dan bijvoorbeeld aan het verplichten tot isolatie van een persoon of huishouden.

De minister stuurt aan

Het is echter de minister die de voorzitters van de veiligheidsregio’s aanwijzingen kan geven hoe zij hun bevoegdheden in moeten zetten. Zo gaf toenmalig minister Bruijns de aanwijzing aan de veiligheidsregio’s om evenementen met meer dan 100 personen af te lasten én de horeca te sluiten. De veiligheidsregio’s hebben dit uitgewerkt in noodverordeningen. Die zijn daarna gaan gelden voor alle gemeenten binnen de verschillende veiligheidsregio’s.

Samenwerking

Kortom, in deze crisistijd worden belangrijke bevoegdheden overgenomen door de voorzitters van de veiligheidsregio's. De minister stuurt deze echter wel aan. Uiteraard kunnen zij niet functioneren zonder een goede afstemming met de burgermeesters. Op 23 maart 2020 werden er weer nieuwe maatregelen afgekondigd. De brief van de minister ligt bij de veiligheidsregio’s. Het is nu wachten op de nieuwe noodverordeningen. De eerste veiligheidsregio’s hebben deze inmiddels vastgesteld.