Maaike kocht een auto bij een spookbedrijf: wat zijn je rechten als koper?
Leestijd: 3 minuten
In Bureau Onrecht van 26 juni zagen we het verhaal van Maaike die een tweedehands auto kocht voor €5.000 bij Berkenbroekauto’s – althans, dat dacht ze. De verkoper opereerde vanaf een industrieterrein, gebruikte een professioneel ogende website en communiceerde met een zakelijk e-mailadres. Maar na de koop begon de ellende: de auto bleek vol gebreken te zitten en belandde uiteindelijk stilstaand op de oprit.
Reparaties bleven uit, ondanks herhaalde beloftes van de verkoper. En wat blijkt? Het autobedrijf ‘Berkenbroekauto’s’ staat niet in de KvK ingeschreven. De betaling ging naar een privérekening, een koopcontract ontbreekt, en van het beloofde herstel is weinig meer te merken.
Wat kun je doen als je denkt bij een bonafide autobedrijf te kopen, maar achteraf te maken hebt met een ‘spookbedrijf’? En hoe sterk sta je juridisch als koper zónder contract of factuur? Esther, onze juridische expert in Bureau Onrecht, legt uit waarom je als koper juridisch tóch sterk staat – en wat je opties zijn.
Juridische analyse: wat zijn je rechten?
Wanneer een aankoop misgaat, is het belangrijk te weten hoe je er juridisch voor staat. Esther legt uit wat je rechten zijn bij dit soort situaties.
1. Is dit een consumentenkoop of een particuliere deal?
Hoewel er geen factuur is en de betaling via een privérekening verliep, is dit géén privédeal.
Als iemand zich voordoet als professioneel verkoper – met een website, e-mailadres en verkooplocatie – dan mag je als koper aannemen dat het een bedrijf is. Een overeenkomst tussen een particulier en een zakelijke partij is een consumentenkoop. Je hebt dan gewoon recht op consumentenbescherming.
2. Wettelijke garantie en non-conformiteit
De juridische vraag is of er sprake is van non-conformiteit. Dat houdt in dat een product moet voldoen aan de verwachtingen die je daarvan redelijkerwijs mag hebben. Over zichtbare gebreken kun je niet achteraf bij de verkoper aankloppen en als koper heb je wel een onderzoeksplicht; je moet wel kijken wat je koopt. Het is verstandig om voor de koop de auto door een deskundige / kenner te laten controleren. Voor een auto van €5.000 mag je in beginsel verwachten dat hij veilig rijdt en geen grote gebreken heeft direct na aankoop.
Doet zich binnen twaalf maanden na aankoop een gebrek voor? Dan wordt juridisch vermoed dat dit al bij levering bestond. De verkoper moet het tegendeel bewijzen. En als er sprake is van een eenmanszaak, is de verkoper ook persoonlijk aansprakelijk.
3. Geen factuur? Toch bewijs!
Hoewel het ontbreken van een factuur of contract de zaak ingewikkelder maakt, is het geen juridische dooddoener. Er is wél bewijs dat er een overeenkomst gesloten is. In het geval van Maaike:
- Betaling via bankafschrift
- E-mails van de verkoper over garantie
- Website- en e-mailadressen die een bedrijf suggereren
- Locatie op een bedrijventerrein
Je kunt bewijs van betaling overleggen, zoals een bankoverschrijving. En als de communicatie via mail is gegaan met een zakelijk ogend adres, versterkt dat het beeld dat je dacht bij een onderneming te kopen. Ook foto's van de locatie of de advertentie kunnen helpen.
Deze signalen samen bevestigen dat de verkoper zich als ondernemer presenteerde. In dit geval is het zelfs mogelijk dat de verkoper privé aansprakelijk is, aangezien hij handelt vanuit een eenmanszaak. Er is dan geen juridisch onderscheid tussen zijn bedrijf en zijn privévermogen. Belangrijk is wel dat je hiermee uiteraard niet bewijst welke afspraken onderling gemaakt zijn. Het is aan de eisende (kopende) partij om die afspraken op een of andere manier hard te maken. Als er niks op papier staat, kan dat voor problemen zorgen.
Wat kun je doen als koper?
Sta je met lege handen na een miskoop van een auto? Deze stappen kun je als koper zetten.
-
1. Stel de verkoper formeel in gebreke
Stuur een aangetekende brief waarin je de verkoper verzoekt om binnen redelijke termijn de auto te herstellen, een gelijkwaardige vervangende auto te leveren of het aankoopbedrag terug te betalen. Dat laatste, ontbinding van de overeenkomst, kan alleen als de gebreken ernstig genoeg zijn. Als een knipperlicht niet werkt, kun je de overeenkomst niet ontbinden. Er moet echt wel wat aan de hand zijn. -
2. Laat een technische keuring uitvoeren
Als de verkoper toch repareert, is het verstandig de auto te laten inspecteren door een onafhankelijke expert. Is de auto dan nog steeds niet in orde, dan kun je mogelijk alsnog ontbinding van de koop eisen. Nogmaals, het is ook erg raadzaam om de auto voor het sluiten van de koop te laten keuren. -
3. Start een civiele procedure
Krijg je geen medewerking van de verkoper? Dan kun je naar de kantonrechter en ontbinding van de koop en teruggave van het geld eisen. Soms kun je schadevergoeding vorderen. Soms kun je een zaak aan de Geschillencommissie voorleggen. De ondernemer moet dan lid zijn van de Bovag. -
4. Overweeg aangifte van oplichting
Als blijkt dat de verkoper helemaal geen bedrijf is maar zich wel zo voordoet kun je mogelijk aangifte doen van oplichting.
Zich voordoen als een autobedrijf zonder dat ook écht te zijn, is niet alleen misleidend – het schept ook juridische verplichtingen. De koper heeft hier sterke argumenten om reparatie, vervanging of teruggave van het geld af te dwingen.
Conclusie: professioneel gedrag schept professionele plichten
Maaike heeft – ondanks de onduidelijke bedrijfsstructuur en het ontbreken van papierwerk – juridisch sterke kaarten. Omdat de verkoper zich presenteerde als bedrijf, geldt consumentenbescherming. De verkoper heeft toegezegd de gebreken te herstellen. Daar kun je hem aan houden. Hij heeft dit nog niet gedaan en ARAG pakt dat verder op. Hopelijk komt er dan alsnog in onderling overleg een goede oplossing.
Heb jij ook een auto gekocht die achteraf een miskoop bleek?
En wil je weten wat je rechten zijn? Onze juristen staan voor je klaar met advies. Samen halen we je recht!
