Wat betekenen de coronamaatregelen voor u?

Leestijd: 2 minuten

27 maart 2020

Het kabinet heeft de maatregelen rond het coronavirus verder aangescherpt. In een vorig blog vertelde ik over het juridisch vastleggen van de maatregelen. Maar hoe worden deze regels eigenlijk gehandhaafd?

Nieuwe maatregelen pas dagen na aankondiging

Het heeft van 23 maart tot 26 maart geduurd voordat de nieuwe aangekondigde maatregelen juridisch vastgelegd zijn. Is er vóór (en in sommige regio’s op) donderdag (26 maart) handhavend opgetreden? Dan kon dat alleen voor de oude maatregelen, zoals het verbod op grootschalige evenementen of het open zijn van horeca en sauna’s.

Nieuwe maatregelen rond coronavirus

Het is nu ook verboden om in groepen van drie (of meer) in het openbaar minder dan 1,5 meter afstand van elkaar te houden. Ook moeten meer bedrijven, zoals casino’s en kappers, de deuren sluiten. De voorzitter van de veiligheidsregio kan nu het betreden van bepaalde gebieden verbieden. Bijvoorbeeld volle stranden of parken. Sommige maatregelen, bijvoorbeeld voor markten, kunnen per regio verschillen. Bekijk daarom de noodverordening in uw gemeente.

Maatregelen uit het strafrecht (boetes)

Minister Grapperhaus kondigde boetes aan van 400 euro (particulieren) en 4.000 euro (bedrijven). Dit kan op grond van het strafrecht aan u opgelegd worden. U bent namelijk strafbaar als u de maatregelen overtreedt (artikel 443 van het wetboek van Strafrecht). Het maximumbedrag van de boete is €4.350,-. U kunt volgens de wet zelfs een gevangenisstraf van drie maanden krijgen. Wees dus gewaarschuwd.

Maatregelen uit het bestuursrecht (dwangsom)

Daarnaast bestaan er de bestuursrechtelijke ‘lasten onder dwangsom’ en ‘bestuursdwang’. Denkt u bijvoorbeeld aan een casino dat toch open is. Bij een last onder dwangsom wordt deze winkel opgedragen om herhaling van de overtreding te voorkomen (de last). Op het moment dat deze ‘last’ niet nageleefd wordt, krijgt de winkel een dwangsom. Dat is een soort boete. Bij een last onder bestuursdwang krijgt de winkel geen dwangsom, maar neemt de overheid zelf maatregelen om herhaling van de overtreding te voorkomen. Denk dan bijvoorbeeld aan het (fysiek) sluiten van het casino.

Voor een last onder dwangsom of bestuursdwang gelden minder strenge eisen dan voor iemand beboeten. Dit komt omdat deze maatregelen niet als straf, maar als herstel worden gezien. Daardoor kan een bedrijf, zoals het casino, zowel een boete als een last krijgen.

Handhaving van de maatregelen

Opvallend is dat de wetgeving wel heel duidelijk aangeeft dat nu niet de gemeente (burgemeester), maar de (voorzitter van de) veiligheidsregio de regels mag maken. Maar hoe zit dat met de handhaving van de regels? Dat blijkt wat onduidelijker. De noodverordening lijkt er nu vanuit te gaan dat de bevoegdheid tot handhaving ook overgedragen is naar de veiligheidsregio. Of dat stand gaat houden bij de rechter(s), is een interessante ontwikkeling om te volgen.